Over deCheckers

Wie zijn we

Een non-profitorganisatie die het publieke debat wil voeden met feiten en nieuwsgeletterdheid stimuleren.
deCheckers werkt samen met journalisten van Knack, VRT NWS en Factcheck.Vlaanderen.

Desinformatie hakt op ons in. Schaadt de gezondheid van mensen, ondermijnt de democratie, wakkert twijfel, haat en polarisering aan, en wekt wantrouwen in de wetenschap en professionele nieuwsmedia.

Desinformatie verspreidt zich online zes keer sneller dan echt nieuws, blijkt uit een studie van MIT (2018). Zeven op tien Vlamingen zijn bezorgd om de invloed van valse nieuwsberichten op de maatschappij.
Bijna vier op tien is ook bezorgd om de invloed ervan op henzelf, wijst de Digimeter (UGent) uit.

Vanuit die vaststelling onderneemt deCheckers bescheiden actie, in het volle besef dat de strijd tegen desinformatie een enorme en veelkantige opdracht is:

• deCheckers maakt zelf geen factchecks, maar wil ze wel beter ontsluiten. deCheckers bundelt op deze landingspagina factchecks van VRTNWS, Knack, en Factcheck.Vlaanderen in één database die je kunt doorzoeken. Alle factchecks zijn via links gratis toegankelijk op de websites waarop ze oorspronkelijk zijn verschenen. Houd in het achterhoofd: die factchecks zijn geen waarheid met grote W. Ze zijn een journalistieke poging om te achterhalen hoe iets in elkaar zit en dat helder en met transparante bronnen te beargumenteren. Niet meer, niet minder. Ze zijn gemaakt met inzichten en informatie die op het moment van publicatie ter beschikking waren. Er kan intussen nieuwe informatie bekend zijn geraakt.
• deCheckers wil in gesprek gaan op sociale media en ijvert voor een open en respectvol debat dat op feiten is gebaseerd. Meningen verschillen, maar een zinvol democratisch debat veronderstelt overeenstemming over de bouwstenen ervan. Over wat feitelijk juist of aannemelijk is, wat niet, en waarom.
• deCheckers wil een centraal contactpunt zijn voor wie vragen heeft over (des)informatie, of suggesties die ertegen kunnen helpen. Via ons contactformulier of in conversatie op Twitter en Facebook kun je vermoedelijke desinformatie melden. Heb je een verzoek om een factcheck, dan speelt deCheckers dat door aan de factcheck-redacties van VRTNWS, Knack en Factcheck.Vlaanderen.
• Of het verzoek tot een publicatie leidt, beslissen die redacties zelf en volgens hun eigen maatstaven. Dat bepaalt deCheckers niet. Maar we zorgen er wel voor dat het meteen terechtkomt bij journalisten die gespecialiseerd zijn in die discipline bij VRTNWS, Knack en Factcheck.Vlaanderen. Weet dat de stroom berichten over mogelijke desinformatie waarop burgers journalisten attenderen helaas groter is dan wat zij kunnen verwerken. Het is belangrijk dat ze die berichten krijgen om te weten wat er leeft. Maar niet aan elk verzoek kan worden voldaan. Factcheckers geven in regel voorrang aan berichten die breder verspreid zijn dan andere, en/of die meer (gezondheids)schade aanrichten als mensen ze onterecht voor waar aannemen.
• deCheckers is geen aparte redactie van journalisten en maakt zelf geen factchecks. deCheckers is niet aansprakelijk voor de inhoud van de factchecks die op deze webpagina worden gebundeld. Dat zijn de redacties die de factchecks hebben gemaakt. Een beslissing die wel bij deCheckers ligt, is dat er op deze pagina alleen factchecks worden bijeengebracht van journalisten die werken volgens de principes van het International Fact-Checking Network (IFCN), de netwerkorganisatie die de internationale kwaliteitsstandaard van factchecks bewaakt.
• deCheckers ontwikkelt een workshop over desinformatie en factchecking voor studenten journalistiek in het Vlaamse hoger onderwijs.

Community

Eerder dan een organisatie wil deCheckers een community worden van mensen en organisaties die willen bijdragen aan een debat dat op feiten is gebaseerd. Voel je daar iets voor of heb je suggesties? Neem dan contact op via info@decheckers.be. deCheckers werkt van bij aanvang samen met journalisten van VRTNWS, Knack en Factcheck.Vlaanderen. Het project staat open voor andere partners. Die zoeken en vinden, maakt er deel van uit.

deCheckers is een initiatief van deCheckers vzw en werkt met filantropische projectsteun van Stichting Porticus (tot oktober 2023) en Koning Boudewijnstichting (tot september 2023). Twitter steunt met advertenties via het Twitter for Good programma. deCheckers vzw is ook partner in twee consortia en projecten die gefinancierd worden met Vlaamse steun (tot juni 2024). deCheckers vzw is een non-profitorganisatie. Haar doel is om de kwaliteit van het maatschappelijk debat te verbeteren, door burgers feiten, strategieën, en instrumenten aan te reiken die hen kunnen helpen als ze geconfronteerd worden met desinformatie.

Wil je helpen, deel dan de factchecks en volg en steun ons werk op Twitter en Facebook .

Jan Jagers

Gedelegeerd bestuurder van vzw deCheckers is Jan Jagers (°1979). Hij is doctor in de politieke en sociale wetenschappen en zelfstandig journalist. Hij werkt voor Knack sinds 2007, bouwde er de rubriek Factcheck mee uit sinds 2012, en werkt sinds januari 2020 als zelfstandige aan projecten tegen desinformatie over media- en landsgrenzen heen. Met steun van het Vlaams Journalistiek Fonds leidde hij het Vlaams-Nederlands team dat in 2019 FactRank uitbouwde. Dat is een gratis online tool die uit Nederlandstalige teksten met AI automatisch beweringen filtert die een factcheck waard zijn.

Email: jan@decheckers.be