Factcheck: Turks appartemensblok stortte tijdens aardbeving in 2020 al in

Onwaar

VRTNWS


Op het internet circuleren meerdere beelden die zogezegd afgelopen weekend in Turkije en Syrië zouden zijn gemaakt. Maar deze kloppen niet. Vaak gaat het om beelden van vorige aardbevingen of zelfs materiaal uit de Verenigde Staten. Drie voorbeelden: 

 1. Woonblok aan luxeresort komt uit de VS, niet uit Turkije 



Een spectaculair beeld werd op Twitter al zeker meer dan 1.700 keer gedeeld en is tot dusver al meer dan een miljoen keer bekeken. In een korte video zien we hoe een groot appartementsblok met zwembaden plots instort. Een rookwolk duikt op en je ziet ook de oranje gloed van wat een brand moet zijn.
Het beeld duikt op tussen andere schrikwekkende beelden die ons uit zuidelijk Turkije en het noorden van Syrië bereiken. Daar vond in de nacht van zondag op maandag een hevige aardbeving plaats van 7,8 op de schaal van Richter. Al zeker 1.800 mensen kwamen om het leven. Maar dit beeld is niet uit Turkije, maar uit de Verenigde Staten. 
Lees verder onder de afbeelding. 









 Woonblok in Miami 



Als je via een omgekeerde zoekopdracht het beeldmateriaal opzoekt, kom je al snel bij oude nieuwsberichten over de instorting van een appartementsblok in Miami, Florida.
Op 24 juni 2021 stortten daar de twaalf verdiepingen tellende Champlain Towers South in. 98 mensen kwamen daarbij om. Wat precies de instorting veroorzaakte, is nog onduidelijk. Een lopend onderzoek kijkt naar corrosie van de fundamenten en waterschade door nabijliggende zwembaden. 




De beelden tonen dus ook een ramp, maar niet de aardbeving die nu Turkije en Syrië trof.  



 



 2. Turks appartemensblok stortte tijdens aardbeving in 2020 al in 



Maar zelfs als de beelden wel degelijk uit Turkije komen, kunnen ze nog misleidend zijn. Een video die vandaag bijvoorbeeld veel rondgaat, is er nogmaals één van een instortend appartementsblok. Voor de ogen van enkele omstaanders stuikt een kleine woontoren in elkaar, waarna een grote stofwolk volgt.
Ook nu worden de beelden gedeeld in de huidige context. Het appartementsblok zou zich in het zuiden van Turkije bevinden en daar door de recente aardbeving zijn ingestort. Maar ook hier gaat het om beelden die niet afkomstig zijn van de recente aardbeving. 
Lees verder onder de afbeelding. 








Tip: Wat is een omgekeerde zoekopdracht?
Een omgekeerde zoekopdracht of reverse image search is een zoekfunctie die zoekmachine's als Google of Yandex aanbieden en waarvan je vertrekt vanuit een beeld dat je al hebt. In plaats van via woorden een foto of video te zoeken, zoek je via de beelden welke woorden of artikels bij dat beeld horen. Op die manier kan je bijvoorbeeld de oorspronkelijke context van een viraal gegane foto achterhalen. 
Op Google kan je het foto-icoontje in de zoekbalk gebruiken voor een omgekeerde zoekopdracht of je kan een gespecialiseerde website als TinEye gebruiken. Ook Google Lens is goed voor het achterhalen van de context van foto's. 




Via alweer een omgekeerde zoekopdracht vinden we dezelfde beelden terug bij de Britse kwaliteitskrant The Guardian. Die spreekt niet over zuid-Turkije, maar wel over de westelijke stad Izmir, aan de Egeïsche zee. Daar vond in oktober 2020 inderdaad ook een aardbeving plaats. De beelden dateren van toen.




Deze video van een instortend gebouw dateert uit 2020 en komt uit de Turkse stad Izmir en is dus ook niet van de recente aardbeving. 



 



 3. Video van man die uit een raam springt dateert van enkele maanden geleden 



En dan is er nog het beeld van een man die hard op de grond terechtkomt. Volgens sommige, vooral Indische, Twitteraars, sprong de man uit zijn raam voor de aardbeving van zondagnacht.








Via een omgekeerde zoekopdracht komen we te weten dat de man inderdaad uit een raam sprong voor een aardbeving, maar niet die van afgelopen weekend. Het gaat om een iets minder stevige aardbeving van enkele maanden geleden.
In november 2022 was de schok vooral voelbaar in steden als Ankara en Istanboel. Volgens verschillende Turkse sites zijn de beelden afkomstig uit de provinciehoofdstad Düzce dat ongeveer tussen Ankara en Istanboel in ligt. De man zou uit angst voor de beving van zijn balkon gesprongen zijn.




De video van een man die uit het raam springt is dus al enkele maanden oud. 






Meer informatie over de factchecks van VRT NWS lees je in dit artikel.  Je vindt onze factchecks ook terug bij deCheckers, samen met betrouwbare factchecks van andere Vlaamse redacties. Zoek je meer verhalen van VRT NWS over factchecking desinformatie of online bedrog? Die vind je hier.   Wil je iets laten checken? Stuur ons dan een mail via check@vrtnws.be of vul je vraag in op de website van deCheckers. 
VRT NWS is erkend lid van de International Fact-Checking Organisation.



CHECK- Neen, deze beelden dateren niet van de recente aardbeving in Turkije en Syrië

Dit zijn beelden van de recente aardbeving in Turkije.

Op het internet circuleren meerdere beelden die zogezegd afgelopen weekend in Turkije en Syrië zouden zijn gemaakt. Maar deze kloppen niet. Vaak gaat het om beelden van vorige aardbevingen of zelfs materiaal uit de Verenigde Staten. 
Zelfs als de beelden wel degelijk uit Turkije komen, kunnen ze nog misleidend zijn. Een video die vandaag bijvoorbeeld veel rondgaat, is er nogmaals één van een instortend appartementsblok. Voor de ogen van enkele omstaanders stuikt een kleine woontoren in elkaar, waarna een grote stofwolk volgt. Via alweer een omgekeerde zoekopdracht vinden we dezelfde beelden terug bij de Britse kwaliteitskrant The Guardian. Die spreekt niet over zuid-Turkije, maar wel over de westelijke stad Izmir, aan de Egeïsche zee. Daar vond in oktober 2020 inderdaad ook een aardbeving plaats. De beelden dateren van toen.





Wat werd er beweerd?
"Dit zijn beelden van de recente aardbeving in Turkije."

Deze bewering werd beoordeeld als onwaar.

Conclusie

Wat werd er beweerd? "Dit zijn beelden van de recente aardbeving in Turkije."

Deze bewering werd beoordeeld als onwaar.

Conclusie

Wat werd er beweerd?
"Dit zijn beelden van de recente aardbeving in Turkije."