Knack

Factcheck: nee, Time waarschuwde in de jaren 1970 niet voor de afkoeling van Amerika

Time Magazine waarschuwde in de jaren 1970 voor de afkoeling van Amerika.

In een Facebookfilmpje hekelt een Antwerpse ondernemer de ‘apocalyptische onheilstijdingen’ over het klimaat. In de jaren 1970 zou Time nog voor de afkoeling van Amerika hebben gewaarschuwd, stelt de man, en dat wil hij bewijzen met enkele Time-covers uit die periode. Alleen baseert hij zich op een verkeerde interpretatie van die covers.


Factcheck Vlaanderen

Fake filmpje waarin Poetin Europese leiders satanische nazi’s noemt, circuleert op Twitter

Russisch president Vladimir Poetin zegt in dit filmpje dat de Europese leiders satanische nazi’s zijn.

Sinds kort circuleert een filmpje op Twitter waarin Russisch president Vladimir Poetin onder andere zou zeggen dat Europa geleid wordt door een 'satan-worshipping Nazi leadership'. Het filmpje is echter misleidend: het toont beelden van een toespraak die Poetin enkele maanden eerder gaf op de Russische nationale televisie naar aanleiding van de oorlog in Oekraïne. Over die beelden werden een fictieve Engelstalige voice-over en Nederlandstalige ondertiteling gemonteerd.

Factcheck: fake filmpje waarin Poetin Europese leiders satanische nazi’s noemt, circuleert op Twitter

Voeding heeft geen effect op het geslacht van het kind

Door het volgen van een bepaald dieet tijdens de zwangerschap kan de moeder het geslacht van haar kind bepalen.

In een artikel in De Morgen staat dat door het volgen van een bepaald dieet de moeder het geslacht van haar kind kan bepalen. Veel broccoli eten zou helpen om een meisje te krijgen, vlees voor een jongen. Hier bestaat geen wetenschappelijk bewijs voor. Voeding en andere middeltjes hebben geen aantoonbaar effect op het geslacht van het kind.

Factcheck: voeding heeft geen effect op het geslacht van het kind

Factcheck: nee, een theelepel honing helpt niet tegen een kater

Een theelepel honing helpt tegen een kater.

‘Theelepel honing zeer doeltreffend tegen kater’, zo raadde een artikel op Kotplanet aan. Maar het is zwaar overdreven.


VRTNWS

CHECK -  Neen, Facebook speelt niet zomaar gegevens over abortus door aan Amerikaanse autoriteiten

Facebook speelt berichten van gebruikers over abortus door aan de Amerikaanse autoriteiten.

Speelt Facebook gevoelige berichten van vrouwen die informatie zoeken over abortus door aan de Amerikaanse autoriteiten? Dat beweerde Raoul Hedebouw, voorzitter van PVDA, vorige week in "De Afspraak Op Vrijdag". Dat is gebeurd, al ontbreekt er wel heel veel context bij de uitspraak van Hedebouw: het gebeurde in 2022 in het kader van één specifiek onderzoek en pas toen de politie met een huiszoekingsbevel kwam aanzetten.

Factcheck: neen, Facebook speelt niet zomaar gegevens over abortus door aan Amerikaanse autoriteiten

CHECK - Oud satirisch bericht over "katten die in Luik de post bedeelden" gaat wereldwijd viraal

In de jaren '70 werden in Luik katten gebruikt als postbode. 

Op Twitter gaat een bericht viraal waarin wordt gesteld dat in Luik in de jaren zeventig 37 katten werden ingezet om de post te bezorgen. Het gaat om een urban legend die al langer op het internet circuleert, vooral in het buitenland. De tweet is gebaseerd op een humoristisch en compleet verzonnen artikel dat in 1876 verscheen in The New York Times. Toch geloven veel mensen het verhaal.

Factcheck: oud satirisch bericht over "katten die in Luik de post bedeelden" gaat wereldwijd viraal

Factcheck: nee, deze zwemsters maakten geen apart podium als statement tegen transvrouw

Deze zwemsters maakten na een wedstrijd een apart podium als statement tegen een transvrouw,  zij had de wedstrijd gewonnen.

Op Facebook en Twitter deelde Europees Parlementslid Tom Vandendriessche een foto van drie wedstrijdzwemsters die een aparte podiumfoto lieten maken, zonder de (trans) winnares erbij. Dat was echter geen protestactie, zoals Vandendriessche suggereert.


CHECK - Dit is geen foto van de arrestatie van oud-president Donald Trump, maar een AI-beeld

Dit is een foto van de arrestatie van oud-president Donald Trump.

Op social media circuleert een foto waarop de arrestatie van de voormalige Amerikaanse president Donald Trump te zien zou zijn. Maar: deze foto is niet echt en werd gegenereerd door middel van artificiële intelligentie. Enkele dagen geleden kondigde de oud-president op zijn eigen socialemediakanaal nog aan dat de FBI hem zou willen arresteren. Ook dat is nog niet gebeurd.

Factcheck: dit is geen foto van de arrestatie van oud-president Donald Trump, maar een AI-beeld

Factcheck: nee, gefluorideerde tandpasta is niet ongezond of schadelijk

Fluoride in tandpasta is gif en maakt je dommer.

Fluoride in tandpasta zou slecht zijn voor je gezondheid, stelt de Nederlandse website Leef Bewust. Het goedje zou giftig zijn en dommer maken. Dat klopt niet, zeggen experten. Het gehalte fluoride in tandpasta is niet schadelijk. Gefluorideerde tandpasta beschermt tegen tandrot. 


CHECK - Is stikstof schadelijk voor pimpelmeesjes?

Stikstof is schadelijk voor pimpelmeesjes.

Het stikstofbeleid was bij de Nederlandse verkiezingen een prominent onderwerp. Op sociale media ontstond heel wat hilariteit rond een fenomeen dat in een verkiezingsdebat werd aangehaald als het gevolg van te veel stikstof: pimpelmezen die door hun pootjes zakken. Toch klopt dat verhaal.

Factcheck: Is stikstof schadelijk voor pimpelmeesjes?

Bedenkelijke Australische publicatie gaat opnieuw rond op sociale media

Deze studie toont aan dat coronavaccins gevaarlijk zijn en dat ze niet beschermen tegen Covid19.

Een Australische publicatie zou aantonen dat vaccins tegen Covid19 'ineffectief' en 'gevaarlijk' zijn. De studie werd gepubliceerd in september 2022, maar circuleert opnieuw op blogsites en sociale media. De studie is echter van lage kwaliteit en is gepubliceerd in een rooftijdschrift, een wetenschappelijk tijdschrift dat het niet zo nauw neemt met wetenschappelijke integriteit.

Factcheck: bedenkelijke Australische publicatie gaat opnieuw rond op sociale media

Factcheck: nee, dit zijn geen ‘adelaars gedood door windturbines’

Deze adelaars werden gedood door windturbines.

Op Twitter en Facebook doet een foto de ronde van dode vogels, die zouden zijn omgekomen door de wieken van windmolens. Dat klopt niet. Het gaat om zeearenden waarvan een deel omkwam door loodvergiftiging.


CHECK- Ja, gaten in dak Brussels kraakpand moesten asielzoekers ontmoedigen er te blijven (om veiligheidsredenen)

Werkmannen moesten gaten boren in het dak van een Brussels kraakpand waar asielzoekers hun toevlucht zochten, om ze weg te jagen.

Op het internet gingen het voorbije weekend enkele filmpjes rond van werkmannen die gaten in het dak van een door migranten bezet kraakpand in Brussel boorden. Volgens verschillende hulporganisaties was dat om de asielzoekers uit het pand te verjagen. Dat klopt, al was dat vooral voor hun eigen veiligheid. Het gebouw staat klaar voor de sloop en momenteel wordt er asbest verwijderd.

Factcheck: ja, gaten in dak Brussels kraakpand moesten asielzoekers ontmoedigen er te blijven (om veiligheidsredenen)

Factcheck: niet bewezen dat autisme in Vlaanderen veel vaker wordt vastgesteld dan in de buurlanden

Autisme wordt bij ons veel vaker vastgesteld dan in de buurlanden.

‘Autisme wordt bij ons veel vaker vastgesteld dan in de buurlanden’: zo beweerde Lieven Boeve in Humo. Maar er is geen bewijs voor.


Zelf een factcheck suggereren?